Czarny lód

Przy jakiej temperaturze powstaje czarny lód?

Czarny lód najczęściej tworzy się, gdy temperatura powietrza wynosi 0°C (32°F) lub nieco poniżej. Jednak może on również powstać nieco powyżej zera, jeśli warunki pozwalają na utrzymanie temperatury powierzchni dróg lub chodników na poziomie niższym niż temperatura powietrza. Dzieje się tak często podczas:

• Wczesne poranki lub późne wieczory, kiedy temperatura szybko spada
• Chłodzenie radiacyjne po zachodzie słońca, szczególnie przy bezchmurnym niebie
• Odprowadzanie zimnego powietrza w dolinach lub nisko położonych obszarach
• Na mostach i wiaduktach, które chłodzą się zarówno od góry, jak i od dołu i mają tendencję do zamarzania wcześniej niż zwykłe drogi.

Co ważne, czarny lód może utrzymywać się nawet po wschodzie słońca, jeśli zacienione obszary lub warunki wiatrowe uniemożliwiają ocieplenie.

Dlaczego czarny lód jest tak śliski?

Czarny lód jest szczególnie niebezpieczny ze względu na swoją gładką i jednolitą strukturę, która pozbawiona jest nierówności lub ziarnistej powierzchni występującej w śniegu lub błocie pośniegowym. Oznacza to:

• Opony i buty nie mają się czego trzymać
• Brak wizualnych wskazówek (takich jak matowe lub teksturowane powierzchnie) ostrzegających kierowców lub pieszych.
• Nagła utrata przyczepności może wystąpić bez ostrzeżenia, zwłaszcza podczas hamowania lub skręcania.

Sprawia to, że czarny lód jest jednym z głównych czynników przyczyniających się do wypadków drogowych w zimie, zwłaszcza na nieutwardzonych lub źle utrzymanych nawierzchniach.

Jaka jest przyczyna powstawania czarnego lodu?

Czarny lód tworzy się, gdy ciekła woda napotyka zamarzającą powierzchnię. Może się to zdarzyć w kilku warunkach:

• Zamarzający deszcz lub mżawka: Opady opadają w postaci ciekłej i zamarzają w kontakcie z zimną powierzchnią.
• Topniejący śnieg: Odwilż w ciągu dnia, po której następuje nocny mróz, może spowodować ponowne zamarznięcie roztopionej wody w postaci przezroczystej warstwy lodu.
• Mgła lub rosa: Wilgoć w powietrzu może się skraplać, a następnie zamarzać na zimnych powierzchniach, szczególnie w nocy.
• Spaliny samochodowe lub rozpylona woda: W obszarach o dużym natężeniu ruchu wilgoć ze spalin samochodowych lub mokrych opon może gromadzić się i zamarzać na już zimnych drogach.

Najbardziej zdradliwym aspektem czarnego lodu jest to, że często tworzy się on bez aktywnych opadów, przez co łatwo go przeoczyć podczas rutynowego monitorowania pogody.

Jak zapobiegać powstawaniu czarnego lodu

Chociaż nie zawsze można całkowicie uniknąć czarnego lodu - zwłaszcza w nieprzewidywalnych warunkach pogodowych - istnieje kilka strategii zapobiegawczych, które mogą ograniczyć jego powstawanie i złagodzić zagrożenia, szczególnie na drogach i chodnikach.

1. Obróbka wstępna środkami przeciwoblodzeniowymi

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania powstawaniu czarnego lodu jest zastosowanie środków przeciwoblodzeniowych przed wystąpieniem mrozu. Zazwyczaj wiąże się to z rozprowadzaniem:

• Solanka (roztwór słonej wody)
• Chlorek wapnia lub chlorek magnezu
• Inne odladzacze chemiczne przeznaczone do niskich temperatur

Substancje te obniżają temperaturę zamarzania wody, zapobiegając wiązaniu się wilgoci z powierzchnią i zamarzaniu. Wstępna obróbka jest szczególnie ważna przed przewidywanymi mrozami, lekkimi opadami lub w obszarach, o których wiadomo, że szybko zamarzają, takich jak mosty i zacienione jezdnie.

2. Monitorowanie temperatury powierzchni

Ponieważ czarny lód często tworzy się, gdy temperatura drogi lub nawierzchni jest niższa od zera - nawet jeśli temperatura powietrza jest nieco wyższa - niezwykle ważne jest korzystanie z narzędzi monitorujących stan nawierzchni, takich jak:

• Czujniki temperatury powierzchni na podczerwień
• Systemy informacji o warunkach pogodowych na drogach (RWIS)
• Stacje pogodowe na miejscu

Zapewniają one dane w czasie rzeczywistym, które pomagają ekipom drogowym i zarządcom obiektów stosować zabiegi we właściwym czasie.

3. Poprawa drenażu i konstrukcji powierzchni

Stojąca woda lub utrzymująca się wilgoć zwiększają ryzyko wystąpienia czarnego lodu. Zapobiegawcze środki infrastrukturalne obejmują:

• Właściwe nachylenie i nachylenie dróg i chodników
• Systemy odwadniające zapobiegające gromadzeniu się wody
• Podgrzewane systemy nawierzchni w obszarach wysokiego ryzyka (np. wejścia do szpitali, mosty dla pieszych)

4. Zmniejszenie zacienienia powierzchni

Powierzchnie, do których w ciągu dnia dociera niewiele światła słonecznego lub nie dociera go wcale, są bardziej podatne na powstawanie czarnego lodu, ponieważ nie nagrzewają się wystarczająco, aby zapobiec ponownemu zamarzaniu. Tam, gdzie to możliwe:

• Przycinanie zwisających drzew
• Unikaj umieszczania struktur (takich jak bariery dźwiękochłonne), które blokują zimowe słońce w obszarach wysokiego ryzyka.

5. Ukierunkowanie na znane hotspoty

Niektóre lokalizacje zamarzają wcześniej i częściej ze względu na mikroklimat lub warunki strukturalne. Należą do nich:

• Mosty i wiadukty
• Przejścia podziemne i tunele
• Wiejskie, zacienione lub nisko położone drogi

Prowadzenie mapy obszarów problemowych i stosowanie zabiegów zapobiegawczych w tych miejscach może znacznie zmniejszyć ryzyko.